کاشان سرزمین گل و گلاب

کاشان یکی از شهرهای دیدنی استان اصفهان است که جاذبه های گردشگری، تاریخی و طبیعی فراوانی دارد. شهری با پیشینه بسیار غنی که تاریخ شناسان آن را مهد تمدن و فرهنگ ایران می دانند. موقعیت جغرافیایی کاشان که آن را بین دو منطقه کویری و کوهستانی قرارداده، باعث شده هر ساله گردشگران زیادی از تمام دنیا برای دیدن بناهای تاریخی، مراسم گلاب گیران، قالیشویی و شبهای کویری رویاییش، به شهر کاشان سفر کنند.

علاوه بر زیبایی های طبیعی و تاریخی، کاشان به شهر گل و گلاب معروف است. یکی از زیباترین و معطر ترین مراسم این شهر گلاب گیران است که در ماه بهشتی اردیبهشت برگزار می شود. با مستر مارکو درباره تاریخچه تا عمل آمدن گلاب و دیگر جاذبه های گردشگری کاشان هم صحبت شوید.

تاریخچه گلاب گیری

اردیبهشت ماه گل های زیبا و خوشبوی محمدی یا رز در مزارع و باغات این شهر کویری رشد کرده و آماده چیدن می شوند. این گیاه زیبا از جمله گیاهان بومی کشور ایران است که علاوه بر گلاب خواص دارویی زیادی دارد. مراسم گلاب گیری از دیرباز و حدود هزار سال است که در شهرستان های کاشان و روستاهای اطرافش برپا می شود. ایرانیان اولین دستگاه تقطیر را راه اندازی کرده و جزو نخستین کسانی بودن که خواص درمانی گل محمدی مانند تقویت اعصاب، بهبود دردهای گوارشی، سردرد و ناراحتی قلبی را کشف کردند.

گلاب گیری در ایران در دوره صفویه با روش تقطیر رواج پیدا کرد و به عنوان یکی از محصولات مهم ایرانی به کشور های دیگر صادر می شد! درقدیم گلاب گیری به روش سنتی انجام می شد ولی امروزه هر دو شیوه سنتی و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.

مراسم سنتی گلاب گیران

مراسم گلاب گیری در زمان قدیم آداب خاص خود را داشته است. در زمان رسیدن گل ها که از نیمه اردیبهشت تا پایان خرداد است، گل های محمدی را صبح زود از باغ ها چیده و جمع آوری می کنند. سپس بار شتر یا الاغ کرده و با ساز و دهل و شادی و پایکوبی به کارگاه های گلاب گیری می برند. گل های خوشبو و لطیف در دیگ های مخصوصی با آب مخلوط شده و با ابزار سنتی تقطیر می شوند. پس از ساعاتی گلاب ناب معطر آماده است.

جشنواره گلاب گیری

مهمترین شهرهایی که این جشنواره در آن برگزار می شود، کاشان، نیاسر، قمذصر و روستاهای ون، سده، واذدقان و… است. معروفترین جشنواره گلاب در شهر قمصر برگزار می شود که بیشترین تعداد گردشگر را در اردیبهشت ماه به خود اختصاص می دهد. گلاب قمصر کاشان از زمان های قدیم در بین مردم شناخته شده تر بوده است. ولی در بیشتر مناطق دیگر هم این مراسم برپا می شود. دشت ها و باغ های این شهر از اوایل اردیبهشت پر از گل های سرخ و محمدی است.

اگر قبل از چیدن گل ها به این مناطق بروید و در میان دشتهای گل سرخ قدم بزنید، عطر و زیبایی این مزارع مست تان می کند و خاطره اش برایتان جاودانی می شود.

مراحل گلاب گیری سنتی

تمام کارگاه های گلاب گیری از صبح زود باز و پذیرای گردشگرانی است که از شهرهای ایران و از سایر کشورها برای دیدن این مراسم زیبا به این مناطق می آیند.گردشگران می توانند تمام مراحل گلاب گیری را ببینند و توضیحات مربوط به آن را بشنوند. مراحل به این صورت است که گل های چیده شده از باغات در این کارگاه ها جمع می شوند و به همراه آب در دیگ های مسی بزرگ که ظرفیت آن ها حدود ۱۲۰ لیتر است، ریخته می شوند.

هر یک کیلو گل یک لیتر آب نیاز دارد. در دیگ ها گذاشته شده و به لوله ای وصل می شوند. لوله ها به پارچ مسی که در آب سرد قرار دارد متصل است. وقتی آب دیگ ها جوش آمد، که حدود ۵ ساعت طول می کشد، بخار حاصل از آن وارد لوله ها شده و به پارچ سرازیر می شود. گلاب ناب حاصل این فرایند تقطیر است.

گلاب دو آتیشه چیست؟

اگر گلاب دو آتیشه بخواهیم همین مراحل در دو نوبت انجام می شود. بهتر است گلاب در شیشه نگه داری شود تا عطر و مزه آن تغییر نکند. گلاب خالص رنگی شفاف و طعمی تلخ و گس دارد. برای بدست آوردن عطر گل با سرنگ روغن روی سطح گلاب را جدا می کنند. این روش همان روش سنتی و قدیمی گلاب گیری است. این مراسم سنتی همراه موسیقی و پایکوبی و سرو شیرینی های مخصوص کاشان انجام می شود تا خاطره ای فراموش نشدنی را برای گردشگران بجا بگذارد.

صادرات گلاب

در زمان قدیم که گلاب با روش سنتی تولید می شده ایران از طریق جاده ابریشم این محصول را به چین و هند صادر می کرده است. ولی در حال حاضر صنعتی شدن این محصول باعث شکوفایی و رونق اقتصادی در شهر کاشان شده و به این منظور کارخانه های زیادی در این منطقه تاسیس شده است. صنعت گلاب گیری باعث ایجاد اشتغال و همچین ارز آوری بیشتر برای کشور است. می توانیم به جرات بگوییم که ایران مقام اول را در صادرات گلاب ممتاز و درجه یک در جهان دارد و آن را بعنوان یکی از محصولات پر طرفدار به کشور های دیگر آسیایی، اروپایی و آمریکا صادر می کند.

جاذبه های گردشگری تاریخی و فرهنگی کاشان

حیف است که برای مراسم گلاب گیری به کاشان بروید، اما از جاذبه های تاریخی این شهر دیدن نکنید! کاشان از جمله شهرهای ایران است که بناهای سنتی چندین هزار ساله دارد. از حمام فین کاشان تا خانه بروجردی ها، از آتشکده نیاسر تا مقبره سهراب سپهری را ببینید و لذت ببرید! این سرزمین کویری تورهای کویر گردی فراوانی را هم برای گردشگران تدارک دیده است. مستر مارکو شما را با این زیبایی ها آشنا می کند.

خانه طباطبایی ها اوج معماری ایرانی!

حدود ۲۰۰ سال پیش این شاهکار معماری در شهر کاشان ساخته شده است. این بنا سه قسمت اندرونی، بیرونی و قسمتی مخصوص به مستخدمان دارد. هر قسمت دارای تزیینات خاص، زیبا و مجللی است که چشم هر گردشگری را خیره و شکوه این بنا را آشکار می کند.

خانه بروجردی ها و بادگیر هلالی

عمارتی زیبا و قدیمی با معماری خاص مناطق کویری و در عین حال عیان نشین که یکی از مهمترین آثار تاریخی ایران بشمار می آید. این بنا که شباهت زیادی به خانه طبا طبایی ها دارد، در زمان قاجار و توسط یکی از تجار معروف که از بروجرد به کاشان مهاجرت کرده بودند ساخته شده است. بادگیرهایی قرینه و هلالی شکل با نام کلاه فرنگی که روی بام تالار پذیرایی قرار دارد از ویژگی های این بناست. خانه بروجردی ها از جمله مکان هایی است که بخاطر معماری باشکوهش همیشه مورد توجه گردشگران ایرانی و خارجی است.

بازار سنتی کاشان از عهد سلجوقیان

این بازار در زمان خود از معروفترین بازارهای شهر کاشان بوده است. این مکان تاریخی در زمان سلجوقیان بنا شده ولی در دوره صفویه پر رونق شده است. بازار کاشان میراث ارزشمند این شهر محسوب می شود که دارای ۱۲۰دکان است. فاصله بین مغازه ها، کاروانسراهای بزرگی قرار دارد و همچنین دارای ایوان جلو و بالاخانه است.

باغ فین وحمام تاریخیش

باغ فین کاشان از زیباترین مکان های دیدنی این شهر است. یک باغ کاملا ایرانی که همیشه مورد توجه شاهان ایرانی بوده است. این باغ یک حیاط اصلی با چهار برج دایره ای شکل دارد. وجود آب روان و موسیقی دل انگیز صدایش دل هر گردشگری را در این منطقه خشک وکویری می برد. در این باغ دو حمام بزرگ یکی سلطنتی و دیگری کوچک تر مختص خدمه ساخته شده است. هفت کاشی با قدمت پانصد سال در خزینه ی حمام کوچک قرار دارد. کشته شدن امیر کبیر در همین حمام از حوادث تلخی است که نام این حمام را ماندگار کرد!

آتشکده و غار نیاسر

درخارج شهر نیاسر آتشکده ای از دوره ساسانیان به جا مانده است. جایی که در گذشته محل عبادت پیروان زرتشت بوده و از دید باستان شناسان بزرگ ترین و قدیمی ترین بنای چهار طاقی ایران است. غار نیاسر حدود ۲۰۰۰ سال قدمت دارد که تماما با دست ساخته شده و این جز عجایب این غار است.

می گویند علت ساخت این غار زیبا، برپایی مراسم مذهبی و آیینی است.

روستای ابیانه و خانه های سرخ!

روستایی زیبا، منحصر به فرد و ساخته شده با خاک رس قرمز رنگ که نمونه ای همتایش وجود ندارد. مردم این روستا هر ساله از گردشگران زیادی پذیرایی می کنند که نه تنها از ایران بلکه از سراسر جهان برای دیدن معماری خاص منازل، طبیعت زیبای ابیانه و استفاده از آب وهوای تمیز و معتدلش به این روستا می آیند. خانه های ابیانه روی دامنه ای با شیب زیاد ساخته شده که پنجره های رنگی و چوبی خیره کننده اش زیبایی آن را دو چندان کرده است.

مشهد اردهال و سهراب سپهری

مشهد اردهال که جزء ییلاقات کاشان است، در ۴۲ کیلومتری غرب کاشان قرار دارد. اینجا با مناطق سرسبز و کوهستانی یکی از بهترین مقاصد برای سفرهای مفرح است. بقعه ی امامزاده سلطانعلی در این شهر قرار دارد که در زمان خاصی در داخل بقعه مراسم قالی شویی انجام می شود. آرامگاه سهراب سپهری در حیاط امامزاده واقع شده که شما را به یاد شعرهای زیبای آن می اندازد.

سپهری شاعر، نقاش و یکی از برجسته ترین مشاهیر معاصر ایران است. اگر اهل شعر و هنر هستید، در سفر به کاشان سهراب سپهری را فراموش نکنید.

کویر ابوزیدآباد، آرامش محض

این کویر در شمال شرقی کاشان و بخشی از بیابان بزرگ بند ریگ است. اینجا یکی دیگر از جاذبه های گردشگری کاشان است. کویر گردی و آفرود در دل کویر علاقهمندان را به این منطقه می کشاند. در این منطقه کاروانسرای صفوی میزبان کویر گردان است. این کویر تپه های شنی نرم و روانی دارد و برای سافاری و شترسواری حتی کویر پیمایی بسیار مناسب است.

مستر مارکو توصیه می کند یک شب را در کویر با آسمانی پر ستاره و آرامشی غیر قابل وصف بگذرانید و تا سال ها خاطره اش را همراه خود داشته باشید و لذت ببرید.