فهرست مطالب
زیارت خرقه شریف یا عبای مقدس
افغانستان، کشوری در آسیای جنوبی از نظر جغرافیایی در منطقه خاص و استراتژیکی قرار دارد. این کشور، آسیای شرقی، غربی، جنوبی و میانه را به هم وصل می کند. کشور افغانستان پیشینه تاریخی غنی دارد و از این کشور به عنوان چهار راه فرهنگ و اقوام یاد می کنند. افغانستان جاذبه های طبیعی و تاریخی زیادی دارد که اگرچه بخاطر جنگ های فرسایشی صدمه زیادی دیده، اما هنوز جذابیت و زیبایی خود را از دست نداده است.
شهرها و روستا های سرسبز افغانستان از جمله قندهار مکانهای دیدنی دارند که خرقه شریف یکی از آنهاست و برای بسیاری از گردشگران ناشناخته و جذاب است.
ولایت کهن قندهار
قندهار یا کندهار، دومین شهر بزرگ افغانستان تاریخ و فرهنگ کهنی دارد. در سال ۳۲۹ قبل از میلاد مسیح اسکندر مقدونی، شهر اسکندریه را در قندهار کنونی بنا کرد. قندهار باغ ها و دشتهای سرسبز و وسیعی دارد. معماری این ولایت بسیار زیبا و تماشایی است. اطراف شهر دیوارهای قدیمی و دروازه های بزرگی ساخته شده که جلوه خاصی به ولایت قندهار داده است. بناهای تاریخی و مذهبی فراوان، باغ های انار و تاکستان های اطراف شهر از جاذبه های گردشگری این ولایت محسوب می شود.
یکی از مکان های دیدنی و پرطرفدار این شهر زیارت خرقه شریف است. اگر می خواهید بیشتر درباره زیارت خرقه ی شریف بدانید همراه مستر مارکو به این مکان بیایید.
زیارت خرقه شریف، جاذبه ای مقدس
زیارت خرقه شریف یا مسجد عبای مقدس، یکی از مشهورترین مکان های زیارتی کشور افغانستان و در قلب ولایت قندهار است. این محل روبروی فرمانداری و مجاور مسجد کاهندار است. در این محل خرقه منسوب به “پیامبر اسلام” (صلی الله علیه) نگه داری می شود. این مکان به دلیل جایگاه خاص آن حضرت در میان مردم افغانستان و کشورهای دیگر از احترام و قداست زیادی برخوردار است.
این مسجد یکی از پر بازدیدترین جاذبه های شهر قندهار است و هر ساله گردشگران و بازدید کنندگان غیر مسلمان و مسلمان بسیاری از این محل به دلیل مقدس بودن و معماری اسلامی خیره کننده اش دیدن می کنند.
خرقه شریف، جامه پشمینه
گفته می شود خرقه ای که متعلق به رسول خدا (ص) و در مسجد قندهار نگهداری می شود، با دست پیامبر و اهل بیت ایشان دوخته شده است. خرقه شریف، لباس نسبتا ضخیم و پشمی به رنگ آسمان که تماما از پشم نازک شتر است. طول لباس که پشت و جلوی آن کمی چروک شده، ۱۲۴ سانتی متر و حدودا ۳۰ سانتی متر زیر زانو است. قسمت جلوی لباس، سرتاسر با نوار یا رشته پشمی دوخته شده است.
آستین های لباس پهن و کمی کوتاه تر ازمعمول به نظر می آیند. این خرقه به مرور زمان کمی فرسوده و کهنه شده است.
داستان خرقه پیامبر
خرقه پیامبر گرامی اسلام طبق وصیتی که به حضرت علی (علیه السلام) کرده بودند، بعد از فوت شان به اویس قرنی داده شد. اویس قرنی از یاران و عاشقان پیامبر اسلام بود که هرگز نتوانست از نزدیک مرادش را ببیند. اویس تا زمان مرگش این خرقه را می پوشید. بعد از وفات اویس این لباس را به غار حرا بردند، جایی که برای رسول خدا مقدس بود و در این مکان توسط جبرائیل به پیامبری مبعوث شد.
خرقه شریف مدتها در غار حرا نگه داری شد تا شخصی که یکی از افراد متدین آن زمان بود، جامه شریف را در زمان بنی عباس به بغداد برد.
مسیر طولانی انتقال جامه نبوی
خرقه پیامبر اسلام مسیر های زیادی را تا رسیدن به شهر قندهار طی کرده است. این جامه شریف از بغداد به سمرقند، سپس به بخارا و بلخ برده شد. مولف تاریخ بدخشان درکتابش نوشته: در سال ۱۱۰۹ هجری قمری حاکم بدخشان خرقه را در قلعه ا ی در مرکز بدخشان قرار داد و به فیض وجود خرقه نام آن منطقه را فیض آباد گذاشت.
احمد خان ملقب به “احمدشاه بابا” بعد از تصرف بدخشان دستور داد که این خرقه را به قندهار بیاورند. جامه شریف، چند ماهی در کابل ماند، تا محل نگهداری آن در قندهار کامل شود.
چگونگی حمل خرقه شریف
از آنجایی که این خرقه قداست زیادی در میان مردم افغانستان داشت، با آداب و احترام خاصی حمل شد تا به مقصد رسید. در تاریخ خرقه شریف نوشته شده: که این جامه را در صندوقی روی شتر حمل می کردند و اسب یا شتری جلوتر از مرکب خرقه حرکت نمی کرد. بقدری خرقه برای شان محترم بود که در محل های توقف قالی یا گلیم نو زیر صندوق می انداختند. گاو و گوسفند ذبح می کردند و صدقه فراوان می دادند. برگردن شتر نوشته ای انداخته بودند که
” این محمل خرقه نبوی را حمل می کند. کسی نمی تواند این حیوان را بکشد یا روی آن باری بگذارد”!
این مرکب از شهرهای مختلفی چون میدان وردک، غزنه و فلات صفا عبور کرد و با عزت و احترامی خاص در ماه ربیع الاول سال ۱۱۸۲ هجری قمری به قندهار رسید. در آن زمان هنوز گنبد و بارگاهی که احمد شاه دستور آن را داده بود، کامل نشده بود و خرقه در مسجد زره جامع گذاشته شد. بعد از فوت احمد شاه، پسرش تیمور شاه در کنار آرامگاه پدرش عمارتی جداگانه برای نگه داری خرقه شریف ساخت. این بنای تاریخی در یک محوطه وسیع در کنار مسجدی زیبا قرار داشت.
تیمور شاه خرقه را از مسجده زره به این مکان منتقل کرد. جامه نبوی از آن زمان تاکنون در همین محل قرار دارد.
زیارتگاهی با معماری اسلامی
بنای زیارتگاه خرقه شریف برگرفته از معماری اسلامی است. نمای عمارت از مرمر سبز رنگ پوشیده شده است و دیوارها و طاق ها با کاشی کاری های بسیار زیبا و هنر مندانه مزین شده است. راهروهای این بنا طلا کاری شده و در کنار کاشی کاری های رنگی قداست ویژه ای به این مکان داده است. چلچراغ های بزرگی که از سقف گنبد آویزان شده جلوه خاصی دارد.
عبدالحمید بارکزی از نقاشان ماهر آن زمان زیارتگاه را با عشق و خلوص بی نظیری نقاشی کرد.
محوطه بزرگ اطراف بنا و رود خانه کنارش، طبیعتی زیبا و آرامش بخش را پیش روی بازدیدکنندگان قرار می دهد.
چند نکته درباره خرقه شریف
- خرقه شریف، کمتر در معرض دید عموم قرار می گیرد، مگر در زمان بلا های طبیعی که خرقه را بیرون می آورند تا از شدت بلاها مثل زلزله سیل و… کم شود.
- خرقه داخل یک صندوق پایه دار در سالن عمارت نگهداری می شود.
- ملا عمر رهبر طالبان این خرقه را پوشید و پیروانش با او بیعت کردند و به او لقب امیرالمومنین دادند. بعداز سقوط طالبان دوباره خرقه به داخل حرم برگردانده شد.
- وقف نامه های زیادی برای این زیارت نوشته شده و در دوره ها و سالهای بعد، کتیبه ها و تزئینات معماری بیشتری به این محل اضافه شد.